Lasery

Lasery do obróbki metalu i blachy to maszyny konstruowane w wersjach 2D i 3D. Na rynku oferowanych jest wiele modeli laserów zajmujących się obróbką rur i profili zamkniętych.

Lasery do metalu podczas pracy mogą automatycznie przyśpieszać lub zwalniać tempo. Jednak po zrealizowaniu zabiegu obróbczego automatycznie wracają do punktu zero. Zakres ich ruchu można ograniczyć. Urządzenia te mogą mieć też sterowaną przerwę w ruchu.

Przecinarki laserowe to są obrabiarki samodiagnoznujące. Ich elementy składowe to głównie: stół, rezonator – źródło lasera, a także sterowanie CNC.

Laser MAZAK SUPER TURBO X48 HI-PRO

Laser MAZAK SUPER TURBO X48 HI-PRO

Dzięki automatycznemu załadowywaniu urządzenia te są szybkie, przez co są również niezwykle wydajne.

Wysoki jest koszt skrawania blachy laserem, ale jest on przy tym paradoksalnie opłacalny, dlatego, że urządzenie takie jest bardzo szybkie, osiąga duże prędkości cięcia, a przy tym jest niezwykle dokładne, dzięki sztywnej konstrukcji. Pozwala też na produkcję długich i krótkich serii w stosunkowo krótkim czasie, dzięki unowocześnionej technice pomiarowej i napędowej, wyróżniającej się jakością cięcia.

Lasery do metalu wyposażone są w nowoczesne sterowanie CNC, które umożliwia wycinanie prostych i trudnych konturów wewnętrznych, a także zewnętrznych, na grubych, jak i cienkich blachach.

Laser CNC AMADA LC 2415 ALPHA III

Laser CNC AMADA LC 2415 ALPHA III

W skład wyposażenia laserów wchodzą: agregat lasera, automatyczny zmieniacz palet i przenośnik taśmowy wzdłużny, układ do szybkiej wymiany głowicy, układ do napylania oleju, wielokomorowy system wyciągowy, kompaktowy filtr pyłowy i kabina ochronna.

Podczas pracy przecinarki laserowej wiązka lasera, która występuje przed skrawającym ostrzem nagrzewa skrawany materiał powyżej temperatury topnienia. Strumień gazu, który jest współosiowo doprowadzany z wiązką, pozbywa się wtedy materiału powstałego podczas przecięcia. Dzięki temu materiał staje się miękki i cięcie go staje się łatwiejsze. Większa jest wówczas wydajność takiej maszyny, przy zdecydowanie mniejszym zużyciu narzędzi.

Lasery przeznaczone do obróbki metalu tną niezwykle szybko i precyzyjnie. Dlatego też nadają się do pracy przy wielkoseryjnej i masowej produkcji. Są to urządzenia sterowane numerycznie, zastępujące maszyny konwencjonalne, stosowane do pracy przy małych i średnich produkcjach.

Podsumowując, lasery do obróbki metalu to maszyny, które umożliwiają realizację zadań obróbczych na materiałach trudnych do skrawania, co nie sprawdza się przy wykonywaniu takich zabiegów na innych maszynach.

Prasy krawędziowe

Prasy krawędziowe to maszyny, które potocznie nazywa się krawędziarkami. Maszyny tego typu stosowane są w branży przemysłu metalowego.

Ich praca obróbcza polega na wywieraniu właściwego nacisku na obrabiany przedmiot. Prasy prasują metal, gną go i zgniatają.

Na rynku metalowym sprzedawane są prasy krawędziowe jako maszyny konwencjonalne i krawędziarki typu CNC.

Prasy krawędziowe konwencjonalne i cyfrowe są często stosowane w pracy w narzędziowniach i zakładach przemysłowych do wykonywania obróbki skrawaniem.

Prasa krawędziowa DURMA HAP 2035

Prasa krawędziowa DURMA HAP 2035

Obrabiarki konwencjonalne tego rodzaju, to urządzenia, których efekt pracy uzależniony jest od stopnia umiejętności obsługi i doświadczenia osoby go obsługującej, natomiast praca krawędziarki CNC to praca bazująca na wprowadzonych do komputera maszyny danych, na podstawie których maszyna realizuje swoje zadania obróbcze, a automatyk – kontroluje jej pracę.

Prasy krawędziowe sterowane cyfrowo wyposażone są w odpowiednie sterowanie, dzięki któremu można przeprowadzać na nich skomplikowane zadania obróbcze o odpowiednich określonych kątach gięcia.

Prasa krawędziowa CNC SMD PBH 110-3100-4-C

Prasa krawędziowa CNC SMD PBH 110-3100-4-C

Praca krawędziarki CNC cechuje się przede wszystkim szybkością – dzięki czemu stosowana jest ta maszyna często przy produkcji wielkoseryjnej i masowej oraz precyzją – dzięki zastosowaniu nowoczesnego sterowania numerycznego.

Dzięki wykorzystaniu systemu komputerowego sterowania w pracy prasy krawędziowej, obrabiarki te są niezawodne przy realizacji plastycznego wyginania krawędzi obrabianych materiałów „na zimno”.

Urządzenia te cieszą się coraz większym zainteresowaniem wśród kupujących – zarówno w Polsce, jak i za granicą. Producenci wciąż szukają rozwiązań technologicznych ułatwiających pracę wykonywaną na ich urządzeniach. Nieustannie modernizują urządzenia, dzięki czemu stają się one jeszcze bardziej uniwersalne i funkcjonalne, a wykonywana na nich praca jest bardziej efektywna, dokładna i tańsza.

Obecnie na rynku polskim i zagranicznym produkowanych jest wiele modeli pras krawędziowych, również tych wyposażonych w sterowanie cyfrowe, które w znacznym stopniu usprawnia obróbkę metalu.

Krawędziarki CNC w sposób szybki i łatwy mogą powtarzać wykonywanie zadań obróbczych, dzięki możliwości zapamiętywania uprzednio wprowadzonych programów.

Prasy krawędziowe CNC to zautomatyzowane, dokładne maszyny, który efekt pracy jest całkowicie zgodny z wcześniej określonymi założeniami projektowymi.

Krawędziarki sterowane cyfrowo, to urządzenia do precyzyjnego gięcia blach. To skuteczne i ekonomiczne maszyny, które wyróżniają się dokładnością i powtarzalnością w wykonywaniu skomplikowanych zadań obróbczych.

Frezarki obwiedniowe

Frezarki obwiedniowe to maszyny, na których stosuje się obróbkę walcowych kół zębatych, posiadających proste lub śrubowe zęby.

Można wyróżnić dwa rodzaje tych obrabiarek pod względem rozwiązań kinematycznych, tj.: frezarki uniwersalne z dyferencjałem i frezarki bezdyferencjałowe.

Maszyny tego typu bezdyferencjałowe cechują się mniej skomplikowanym układem kinematycznym. Nie są jednak tak uniwersalne w działaniu, jak frezarki z dyferencjałem.

Na frezarkach obwiedniowych można wykonywać frezowanie obwiedniowe walcowych kół o zębach śrubowych, frezowanie ślimacznic według metody promieniowej, a także frezowanie ślimacznic według metody stycznej.

Frezarki obwiedniowe uniwersalne mogą mieć układ pionowy – w którym oś obrabianego koła jest w położeniu pionowym, oraz układ poziomy. Obydwa rodzaje tych frezarek posiadają mechanizmy, dzięki którym są one w pracy dokładne i precyzyjnie obrabiają koła.

Frezarka obwiedniowa do kół zębatych  53A80H

Frezarka obwiedniowa do kół zębatych 53A80H

Frezarki obwiedniowe o pionowym układzie składają się między innymi z: łoża, stojaka, wspornika, belki poprzecznej, sani stołu, silnika głównego, ustawienia głębokości frezowania, ustawienia przesuwu wrzeciennika narzędziowego, ramienia wrzeciennika narzędziowego, głowicy narzędziowej, tablicy sterowniczej i regulacji posuwu.

Istotnymi elementami uniwersalnych frezarek obwiedniowych o układzie poziomym są z kolei: frez ślimakowy i trzpień z obrabianym kołem.

Na dokładność pracy frezarki obwiedniowej wpływa napęd stołu oraz przekładni podziałowej (najczęściej ślimakowej), która musi charakteryzować się wysoką dokładnością wykonania i pracować bez luzu. Aby pozbyć się luzu międzyzębnego w napędach stołów używa się czasem (przez przesunięcia poosiowe) ślimaki dwuskokowe.

Jeśli chodzi o konstrukcję napędu stołu takiej frezarki, to cechuje się ona między innymi tym, że napęd przenoszony jest z koła, na szerokie koło, które mieści się na wałku wraz ze ślimakiem napędowym, który zazębia się ze ślimacznicą. W tulei stożkowej, którą z kolei podsuwa się ku górze nakrętką z naciętym uzębieniem, ułożyskowany jest stół. Za pomocą wałka z naciętym na jego końcu ślimakiem, można tę nakrętkę przekręcić. Na łożysku tocznym oporowym, dokręconym nakrętką, podparty jest poosiowo stół. Przez wymianę podkładki może być przesuwany poosiowo ślimak. Stół smarowany jest olejem doprowadzonym przez przewód.

Napęd freza powinien być bezluzowy, bo dzięki temu praca freza będzie dokładniejsza, ostrza freza będą gładsze i trwalsze.

Automatyzacja pracy frezarek obwiedniowych sprawdza się w produkcji wielkoseryjnej niewielkich kół o małej wadze. Za pomocą tarczy lub przenośnika łańcuchowego następuje zasilanie maszyny w półwyroby kół zębatych. Przy pomocy zapadki dochodzi do obrotu tarczy z gniazdami do kół lub przesuwu łańcucha. Zapadka dostaje wówczas napęd od tłoczyska, które pod ciśnieniem oleju przesuwa się o określony krok.

Znaczącym elementem maszyny jest podajnik wyposażony w chwytak szczękowy. Jego praca polega na otwieraniu i zamykaniu szczęk, oraz na podnoszeniu i opuszczaniu ramienia. Może też obracać ramię, przenoszące obrabiane koło z przenośnika na trzpień mocujący.

Warto w tym miejscu wspomnieć o kilku istotnych rodzajach frezowania ferzarek obwiedniowych. Są to: frezowanie przeciwbieżne, frezowanie współbieżne i frezowanie diagonalne, inaczej nazywane przekątnym.

Frezowanie przeciwbieżne polega na tym, że ostrze freza pozbywa się warstwy mającej kształt przecinka, zaczynając od grubości zerowej do największej.

Dzięki metodzie frezowania współbieżnego frezarki obwiedniowe mogą uzyskać lepszą gładkość, ponieważ ostrze freza zaczyna zdejmowanie warstwy od największego przekroju. W tym przypadku może jednak dojść do odsunięcia się zwojów nakrętki w stronę zwojów śruby. Taka sytuacja wynika z pojawiającego się luzu. Tego rodzaju frezowanie można przeprowadzić, kiedy opory skrawania będą małe, np. w przejściu wykańczającym. Korzystne jest przeprowadzenie frezowania współbieżnego obróbki zgrubnej w przejściu z dołu do góry, natomiast odwrotnie – z góry w dół – powinno się stosować frezowanie przeciwbieżne.

Frezowanie diagonalne, inaczej nazywane przekątnym stosuje się, aby poprawić dokładność obróbki kół oraz zminimalizować zużycie zębów freza. Wraz z posuwem wrzeciennika narzędziowego dochodzi do stycznego, ciągłego posuwu wzdłuż osi freza.

Podsumowując, frezarki obwiedniowe to precyzyjne maszyny, które doskonale nadają się do produkcji kół zębatych, posiadających proste lub skośne zęby i sprawdzają się przy produkcji ślimacznic.

Frezarki specjalne

Frezarki specjalne przystosowane są do obrabiania określonych przedmiotów. Mają one konstrukcję, która jest dostosowana do pracy w danej branży przemysłu.

Frezarki specjalne dla przemysłu narzędziowego to np.: frezarki do wierteł krętych, do gwintowników i do obróbki zębów frezów.

Maszyny te mają też zastosowanie w narzędziowniach dużych zakładów.

Przykładem frezarki specjalnej jest np. frezarka do wierteł krętych. Obrabiarki tego typu mogą frezem kształtowym frezować jednocześnie rowki spiralne do odprowadzania wiórów tarczowym i – za pomocą freza kątowego – jednostronne boczne powierzchnie.

Do uzyskania lepszej gładkości frezowanych powierzchni wykorzystuje się frezowanie współbieżne. Wykonuje się je jednowrzecionowymi lub wielowrzecionowymi półautomatami frezarskimi.

Frezarki specjalne znajdują też zastosowanie z przemyśle hutniczym. Są to na przykład frezarki do blach, do wlewków kwadratowych i do hutniczych rozet walców.

Frezarka  przeznaczona do obróbki wlewków kwadratowych frezuje głowicami frezowymi równocześnie dwie ściany boczne i dwa naroża dwóch wlewków kwadratowych. Ruch posuwowy wykonuje w nich stół z wlewkami. Po każdym przejściu podstawia się do frezowania następne boki i naroża.

Opisane powyżej dwa rodzaje maszyn są przykładami specjalnych frezarek konwencjonalnych, dostosowanych do branży przemysłu, w którym mają zastosowanie. 

Wiertarki – pozostałe rodzaje

Wiertarki szeregowe to szereg jednakowych wiertarek stołowych słupowych lub stojakowych, ustawionych obok siebie na jednej żeliwnej podstawie. Maszyny te mają wspólny nieruchomy lub wspornikowy stół, który może przesuwać się pionowo. Narzędzia do obróbki otworów mocowane są w końcówkach ich wrzecion.

Każda wiertarka ma ustawianą prędkość obrotową i posuw wrzeciona, odpowiednio do wykorzystywanego przez nią narzędzia.

Podczas zadania obróbczego przedmioty przesuwane są kolejno na stole od jednej wiertarki do drugiej, obrabiając stopniowo otwory różnymi narzędziami.

Te ustawione szeregowo maszyny wykorzystywane są często podczas wielkoseryjnej i masowej produkcji małych przedmiotów, gdzie obsługiwane są przez jednego pracownika.

Wiertarki kopiarki punktowe to urządzenia, których praca polega na wierceniu z kopiowaniem punktowym. Obróbka na nich polega na wierceniu dokładnie rozstawionych otworów (podczas gdy stół krzyżowy maszyny jest ręcznie nastawiany w stosunku do osi wrzeciona), przy pomocy kopiowania wzorcowego rozstawienia kołków pozycyjnych w płycie wzornikowej.

Obecnie maszyny te są rzadko stosowane.

Wiertarki promieniowe to maszyny stosowane przy obróbce dużych i ciężkich przedmiotów. Ich zadaniem jest wiercenie i roztaczanie otworów o większych średnicach.

Wyróżnia się wiele rodzajów wiertarek promieniowych:

– wiertarki promieniowe zwykłe,

– wiertarki promieniowe ze skrętnym wrzeciennikiem,

– wiertarki promieniowe z przegubowym ramieniem,

– wiertarki promieniowe ze stołem wspornikowym,

– wiertarki promieniowe ścienne,

– wiertarki promieniowe na łożu,

– wiertarki promieniowe wózkowe,

– wiertarki promieniowe torowe,

– wiertarki promieniowe suwnicowe;

W wiertarkach promieniowych wrzeciennik przesuwany jest wzdłuż obrotowego ramienia wiertarki. Wrzeciono może być wtedy ustawione według tzw. współrzędnych biegunowych, w odniesieniu do różnie rozstawionych otworów znajdujących się na płaszczyźnie obrabianego przedmiotu.

Wiertarki promieniowe można wykorzystywać też np. do wiercenia małych otworów pod śruby złączne, gwintowania otworów pod wkręty w określonym, obrabianym przedmiocie. Dlatego urządzenia te mają dużą rozpiętość prędkości obrotowych, posuwów, oraz dużą liczbę stopni prędkości obrotowych wrzeciona i stopni posuwów.

W celu umożliwienia szybszej wymiany narzędzi, używa się często w tych wiertarkach uchwyty szybkomocujące. Do usprawnienia zmiany prędkości obrotowych i posuwów, stosuje się ich preselekcję.

Wiertarki promieniowe z ustawianymi stołami płytowymi mogą obrabiać otwory w małych i lekkich przedmiotach, które podczas wiercenia zamieszczone są w rowkach teowych, a mocowane są często przy użyciu uchwytów lub przyrządów wiertarskich.

Obrabiarki te posiadają często tuleję obrotową na słupie i napędowy silnik na wrzecienniku, który ma mechanizm napędu i posuwów wrzeciona przesuwany poziomo na ramieniu wiertarki.

Wiertarki rewolwerowe są to wiertarki posiadające najczęściej sześć wrzecion, które umieszczone są w głowicy rewolwerowej, od której pochodzi nazwa maszyny. Wrzeciona zmienia się kolejno podczas pracy, przez pokręcenie głowicy. Ta szybka zmiana narzędzi sprawia, że maszyny tego typu są bardzo wydajne podczas obróbki otworów.

Ustawione w pozycji pionowej wrzeciona z końcówką skierowaną w dół włącza się, z odpowiednią prędkością obrotową dla zamocowanego w końcówce narzędzia.

Wiertarki rewolwerowe stosowane były głównie przy produkcji seryjnej. Obecnie rzadko są wykorzystywane, biorąc pod uwagę znacznie większą popularność obrabiarek CNC.

Wiertarki wielowrzecionowe mają od kilku, do kilkudziesięciu wrzecion. Maszyny te budowane były w tzw. układzie pączkowym, to znaczy, że jeden ich silnik elektryczny napędzał przez skrzynkę prędkości cały pęczek wiertarskich wrzecion przestawnych.

Urządzenia te mają wielowrzecionowy wrzeciennik, którego posuw napędzany jest osobnym silnikiem elektrycznym.

Wiertarki wielowrzecionowe, to maszyny przeznaczone do jednoczesnej obróbki wielu otworów w danym przedmiocie. Podczas obróbki wrzeciona w tych wiertarkach rozstawione są według rozstawienia osi otworów obrabianych, które są jednocześnie obrabiane, podczas jednego ruchu posuwowego całego wrzeciennika.

Wiertarki te są obecnie rzadko stosowane.

Wiertarki do głębokich otworów to urządzenia, które przeznaczone są do wiercenia głębokich otworów w przemyśle zbrojeniowym, najczęściej przy produkcji luf, ale też w budowie maszyn, podczas wykonywania wałów ciężkich maszyn i ich wrzecion.

Podczas wiercenia narzędzia wiertarek nie mogą być ostrzone, ponieważ zmniejszyło by to znacznie dokładność ich pracy, tj. dokładność kształtu i średnicy otworu. Z tego powodu podczas obróbki tymi wiertarkami stosuje się specjalne narzędzia, odpowiednie układy wiertarek i określa się dokładnie sposoby ich pracy.

Urządzenia tego typu, stosowane przy obróbce przedmiotów o kształcie obrotowych brył to maszyny poziome. Otwory głębokie o niewielkiej średnicy obrabiane są przez wiertarki pionowe wielowrzecionowe, przystosowane do wiercenia w produkcji masowej.

Budowa wiertarek poziomych do głębokich otworów zbliżona jest do budowy tokarek. Podczas procesu skrawania kinematycznego w/w wiertarka też podobnie pracuje, jak tokarka, tzn. przedmiot obrabiany w niej obraca się, a wiertło wykonuje ruch posuwowy.

Gwinciarki to urządzenia stosowane do gwintowania otworów, za pomocą gwintowników. Wykorzystywane są w średnio i wielkoseryjnej produkcji.

Maszyny te mogą też nacinać gwinty zewnętrzne, przy pomocy naczynek w oprawkach.

Obrabiane przez nie przedmioty zamocowane są najczęściej w imadłach lub w urządzeniach specjalnie przeznaczonych do tego celu.

Gwinciarki mają wrzeciono z posuwem mechanicznym, który odpowiada skokowi nacinanego gwintu. Uzyskuje się go przez założenie odpowiednich wymiennych kół zębatych. Urządzenie, które dociska narzędzie do obrabianego przedmiotu jest elastyczne. Można dzięki niemu usuwać pojawiające się czasem niewielkie różnice, między posuwem mechanicznym narzędzia, a skokiem gwintu.

Maszyny te wyposażone są w specjalny zderzak nastawczy, który działa na sprzęgło poślizgowe napędu i – co ważne – pozwala ustalić wielkości przesuwu wrzeciona maszyny. Mogą też posiadać przyrząd, który zabezpiecza ich gwintownik przed ewentualnym uszkodzeniem, w sytuacji jego zakleszczenia w otworze.

Gwinciarki pracują w jednokrotnym lub powtarzanym wielokrotnie cyklu półautomatycznym.

Prasy – pozostałe rodzaje

Prasy okrojcze inaczej nazwane są okrawarkami. To prasy korbowe o dużym skoku. Są uzupełnieniem maszyn do kucia matrycowego. Pracują na gorąco, ze wstrząsami, jakie powstają przy okrawaniu wypływki.

Urządzenia te mogą mieć dwupunktowy (tj. dwukorbowodowy) mechanizm korbowy i stoły o dużej powierzchni roboczej. Są dostosowane do umocowania paru tłoczników obok siebie.

Ich stół dolny wyposażony jest w pneumatyczne lub hydrauliczne wyrzutniki mechaniczne.

Prasy hydrauliczne mogą też mieć zastosowanie przy okrawaniu odkuwek. W takiej sytuacji powstają jednak trudne warunki pracy, ze względu na wstrząsy i wysoką temperaturę. Dlatego też rzadziej wykorzystuje się je do tej pracy.

Prasy ciągowe używane są do tzw. ciągnienia. Mogą to być prasy:

  • pojedynczego działania, które charakteryzują się zwiększonym skokiem suwaka – w przeciwieństwie do innych pras korbowych,

  • prasy podwójnego działania, mające dwa suwaki współosiowe – zewnętrzny służy do dociskania obrzeża ciągnionej płytki do powierzchni czołowej matrycy i zapobiega powstawaniu fałd oraz wewnętrzny, który służy do ciągnienia; maszyny te występują jako:

– prasy z ruchomym dociskaczem,

– prasy z dociskaczem stałym i ruchomym stołem – nazywa się je też prasami kołowymi,

  • prasy potrójnego działania;

Prasy do kucia swobodnego to głównie prasy hydrauliczne lub parowo-hydrauliczne, przeznaczone do kucia większych przedmiotów. Te pierwsze wykorzystują podczas pracy wodę tłoczoną pompami elektrycznie napędzanymi. Wyrównawczy zbiornik ciśnienia (akumulator, wypełniony częściowo sprężonym powietrzem) podłącza się wtedy do rurociągu tłoczącego wodę. Akumulator i pompy ustawia się obok kuźni.

Prasy hydrauliczne przeznaczone do swobodnego kucia mają nacisk 150 MN i więcej.

Prasy parowo-hydrauliczne nie posiadają pomp. Mają napędzany parą lub sprężonym powietrzem multiplikator, który wytwarza nadciśnienie robocze cieczy.

Prasy automatyczne są najczęściej wykorzystywanymi maszynami do masowego wyrobu małych przedmiotów tłoczonych z taśmy. Mają one dolny napęd. Wykorzystuje się je głównie do: wykrawania, gięcia, wygniatania lub płytkiego wytłaczania.

Maszyny te wyposażone są w bęben odwijający taśmę, urządzenie do jej smarowania, przyrząd do prostowania taśmy, bęben do nawijania ażuru i podajnik dwustronny walcowy.

Prasy automatyczne wielostopniowe umożliwiają wykonywanie wielu zabiegów tłoczenia podczas jednego skoku suwaka, może to być np.: gięcie, ciągnienie i wycinanie. Po każdym skoku suwaka przedmioty przesuwane są do gniazda matrycy.

Frezarki łożowe

Frezarki łożowe to obrabiarki ze stołem krzyżowym. Nazywane są inaczej frezarkami bezwspornikowymi, co związane jest z budową tych maszyn, które nie mają pionowo przesuwnego wspornika (konsoli) wspierającego stół.

Obrabiarki te, zamiast przesuwu pionowego wspornika mają pionowy przesuw wrzeciennika. Stół przesuwa się w nich wzdłużnie na saniach, które przesuwają się po łożu poprzecznie.

Przedmiot obrabiany we frezarkach łożowych jest bardzo sztywno podparty, dlatego może on być bardzo ciężki, co jest ważną pozytywną cechą tych maszyn.

Frezarki łożowe bezstojakowe mają mało sztywny wrzeciennik. Przesuwa się on na prowadnicach pionowo, na tylnej ścianie łoża. W sytuacji zmniejszenia ciężaru sztywność frezarki podlega obniżeniu.

Frezarki łożowe ze stojakiem ramowym lub korytowym (z wrzeciennikiem przesuwającym się wewnątrz stojaka w postaci pionowej ramy lub koryta) mają już bardziej sztywny wrzeciennik. Frezarki z wrzeciennikiem przesuwającym się pionowo na zewnątrz sztywnego, mocno użebrowanego stojaka skrzynkowego (wzdłuż prowadnic umieszczonych na bocznej ścianie stojaka) mają najbardziej sztywny wrzeciennik.

Wrzeciennik w/w maszyn jest znacznie sztywniejszy wtedy, gdy ma większą objętość i dłuższe prowadzenie na stojaku. W takie sytuacji nie są jednak możliwe skręty stołu, dlatego frezarki łożowe buduje się najczęściej jako maszyny produkcyjne.

W łożu frezarek łożowych znajdują się kanały dla zsypu wiórów i ścieku chłodziwa ze stołu frezarki.

Obrabiarki te, jako półautomatyczne i automatyczne frezarki łożowe produkcyjne najlepiej sprawdzają się przy produkcji wielkoseryjnej i masowej, lub nowoczesnej zautomatyzowanej produkcji małoseryjnej trudnych technologicznie przedmiotów. 

Prasy w przetwórstwie tworzyw sztucznych

Istnieje wiele rodzajów pras przeznaczonych do przetwórstwa tworzyw sztucznych. Podczas pracy takich maszyn wykorzystywane są różnego rodzaju formy. Jeden z podziałów takich form dotyczy typu ich zamknięcia. Wyróżnia się tu formy stykowe, teleskopowe i stykowo-teleskopowe.

Formy stykowe to inaczej formy otwarte. Jak już sama nazwa wskazuje matryca ich jest otwarta, do chwili zetknięcia stempla z tłoczywem.

Formy te nie są drogie. Jednak podczas ich wykorzystywania tworzywo, ze względu na brak komory zasypowej musi być podawane z nadmiarem, który wypływa z matrycy podczas prasowania. Sprawia to, że koszty wytwarzania na nich są wysokie.

Formy o zamknięciu teleskopowym posiadają komorę zasypową nad częścią kształtującą. Podczas ich stosowania tłoczywo nie wypływa z gniazda formującego, ponieważ stempel jest prowadzony w matrycy teleskopowo. Grubość dna wypraski i jej ciężar można regulować, dlatego formy te często wykorzystuje się do wyrobu przedmiotów cienkościennych i skomplikowanych.

Prasy wyposażone w formy o zamknięciu stykowo-teleskopowym mają komorę zasypową o większej średnicy niż formujące gniazdo. Tłoczywo podaje się do nich z nadmiarem, dlatego powstaje obrzeże stykowe. W trakcie prasowania wypływa nadmiar tłoczywa. Ciśnienie przekazywane jest na stempel bezpośrednio na prasowany materiał.

Forma podczas takiego prasowania nie zużywa się szybko, pomimo uzyskiwanego wysokiego ciśnienia prasowania.

Prasowanie przetłoczne najczęściej odbywa się na prasach hydraulicznych przeciwbieżnych. Stół górny prasy zamyka zasypową komorę i formujące gniazda. Przetłocznik przepycha tworzywa do formujących komór.

Podczas takiego prasowania wykorzystuje się dwie komory, komorę zasypową (lub przetłoczną) i komorę formującą (może być ich więcej, w zależności od tego, czy forma jest wielokrotną).

Po wsypaniu do komory zasypowej tworzywo zostaje uplastyczniane przez ogrzewanie ścianek formy. Następnie tworzywo zostaje ukształtowane i utwardzane.

Prasowanie przetłoczne na górnotłokowych prasach stosowane jest przy wykonywaniu grubych wyprasek. Tworzywo, które przepływa przez przetłoczne kanały zostaje dokładnie nagrzane.

Przy wykonywaniu wyprasek z zapraskami, gdy zapraski są całkowicie zanurzone w tłoczywie, dochodzi do osiągnięcia ciśnienia prasowania. Podczas prasowania tworzyw termoplastycznych ogrzewana jest komora zasypowa, a komora formująca jest chłodzona. Natomiast przy prasowaniu przetłocznym tworzyw termoutwardzalnych ogrzewana jest komora zasypowa, jak i komory formujące.

Parametry prasowania przetłocznego to: temperatura, czas prasowania i ciśnienie wewnętrzne. Temperatura może być tutaj niższa, niż przy prasowaniu tłocznym, w wyniku tarcia o ścianki kanałów.

Czas prasowania dzieli się na czas uplastyczniania, który ustalany jest doświadczalnie dla każdej partii tłoczywa i na czas utwardzania, krótszy niż przy tłocznym prasowaniu.

Ciśnienie wewnętrzne, w gnieździe formy zależy od rodzaju tłoczywa i ma takie same wartości dla tych samych tworzyw, podobnie, jak przy prasowaniu tłocznym. Dla uzyskania wymaganej wartości ciśnienia w formującym gnieździe, w przetłocznym cylindrze, daje się 3-krotnie wyższe ciśnienie.

Prasy jednotłokowe z jednym cylindrem wykorzystuje się do prasowania płytowego. Są to najczęściej wielkie prasy, które mają po kilka ruchomych stołów. Nośnik nasycony żywicą lub plastyfikat jest tutaj stosowanym półproduktem.

Podczas prasowania płytowego uplastycznianiu podlega kilka płyt złożonych w pakiet. Potem warstwy te są scalane pod wpływem nacisku i zestaleniu. Przy tworzywach termoutwardzalnych odbywa się to w podwyższonej temperaturze, a przy tworzywach termoplastycznych = przy obniżonej temperaturze.

Pakiety układane są pomiędzy stalowymi płytami prasowniczymi o gładkiej powierzchni. Następnie umieszcza się je razem z przekładkowymi płytami na półkach prasy. Podczas tego, dość długiego prasowania nie można używać zbyt wysokiego ciśnienia, ponieważ może nastąpić nadmierne wydłużenie i zerwanie nośnika.

Frezarki rewolwerowe

Frezarki rewolwerowe to maszyny lekkie. Robocza szerokość ich stołu wynosi 250 mm. Są to frezarki poziome, które posiadają belkę z rewolwerową, sześciowrzecionową głowicę o własnym napędzie. Mają wrzeciono poziome i sześć wrzecion pionowych (kolejno podstawianych do pracy), które są przystosowane do wykonywania zadań frezerskich oraz wiertarskich.

Frezarki te mają wiele zalet. Jedną z nich jest szybkie wprowadzanie do pracy następnych wrzecion z zamontowanymi odpowiednimi do wykonywania zadania narzędziami, co powoduje szybszą niż ręczna, wymianę narzędzi w końcówce wrzeciona (szybsze przenoszenie i mocowanie przedmiotów, niż na innych frezarkach).

W jednym zamocowaniu przedmiotu odbywa się jego całkowita obróbka, dzięki czemu jest ona dokładniejsza.

Przy użyciu stołu obrotowego frezowanie przedmiotu odbywa się po kolei, z kilku jego stron.

Na jednej obrabiarce obrabia się przedmiot kilkoma różnymi narzędziami. Są one mocowane w końcówkach wrzecion, w tzw. oprawach szybkomocujących, bez śrub ściągających, przetykanych przez otwór wrzeciona. Do każdego narzędzia chłodziwo doprowadzane jest osobno.

Frezarki rewolwerowe to maszyny, które posiadają szafę elektryczną sterowniczą, która jest wolnostojąca. Wyposażone są ponadto w wolnostojący zasilacz hydrauliczny.

Obrabiarki te nadają się do lekkiej obróbki frezerskiej oraz do obróbki wiertarsko-wytaczarskiej skomplikowanych przedmiotów, o niewielkich naddatkach materiału do frezowania w średnio- i wielkoseryjnej produkcji.

Szlifierki specjalne

Szlifierki specjalne przeznaczone są do obróbki materiałów o skomplikowanych kształtach, szczególnie tych zaliczanych do przemysłu papierniczego i szklarskiego. Szlifują głównie przedmioty takie, jak np.: gwinty, walce, wykorbienia, wieloboki i wielowypusty.

Ze względu na szeroki asortyment, występuje wiele podziałów tych maszyn. Najbardziej rozpowszechniony jest jednak podział na szlifierki do gwintów i szlifierki wielowypustowe.

Szlifierki do gwintów przeznaczone są do wykonywania najtrudniejszego zadania z metod obróbki metalu – szlifowania gwintów. Do realizacji tego zadania używa się drobnoziarnistych ściernic, które mogą z dużą dokładnością wyszlifować precyzyjnie wykonane przedmioty.

Wyróżnia się zasadniczo trzy główne rodzaje szlifowania gwintów: wzdłużne – ściernicą jednoprofilową, wzdłużne – ściernicą wieloprofilową i wgłębnie – ściernicą wielorowkową.

Najdokładniejszym rodzajem w/w sposobów szlifowania jest szlifowanie jednoprofilowe, wykorzystywane często do obrabiania śrub pociągowych i śrub mikrometrycznych. Jest ono jednak mało wydajne. Profil szlifowanego gwintu jest dokładniejszy, przy dokładniejszym obciąganiu ściernicy. Za pomocą diamentu lub przez wygniatanie krążkiem można wyprofilować ściernicę, co jest często spotykane przy ściernicach wielorowkowych.

Można wyróżnić trzy podstawowe rodzaje szlifierek do gwintów: uniwersalne szlifierki do gwintów (można na nich stosować wszystkie w/w rodzaje szlifowania, a szlifuje się gwinty zewnętrzne, wewnętrzne i stożkowe) i szlifierki specjalne do gwintów (na nich można pracować jedną, określoną wcześniej metodą szlifowania, a stosuje się je do szlifowania: ślimaków, gwintów zewnętrznych i wewnętrznych, śrub pociągowych, frezów ślimakowych i frezów do gwintów; maszyny te mają śrubę pociągową wymienioną często na krzywki wymienne, dla różnych gwintów).

Występują też szlifierki do gwintów bezkłowe, które są przeznaczone do masowego szlifowania przedmiotów, szczególnie tych, które posiadają krótki gwint przelotowy. Ściernice wielorowkowe szlifują w nich zwojami pierścieniowymi. Urządzenia te mają tarczę prowadzącą pochyloną razem z podtrzymką, pod takim samym kątem, jak kąt pochylenia linii śrubowej gwintu.

Szlifierki do wałków wielowpustowych to obrabiarki, które szlifują z dużą dokładnością symetrii i szerokości występów wielowypustu. Obrabiają najczęściej metodą tzw. szlifowania kształtowego. Ten rodzaj obróbki wykonuje się ściernicą o takim profilu, jak profil wrębu wielowypustu.

Podczas szlifowania wałków wielowypustowych można też obrabiać dwie powierzchnie, boczną i walcową, równocześnie trzema ściernicami. Taki proces szlifowania można podzielić na dwa etapy, w pierwszym szlifuje się boczne powierzchnie, a w drugim – powierzchnię walcową.