Istnieje wiele rodzajów tokarek. Poniżej przedstawiamy krótką charakterystykę poszczególnych typów tych obrabiarek.

Tokarki kłowe to obrabiarki, dla których największe wymiary przedmiotów na nich obrabianych stanowią podstawę do podziału tych maszyn według ich wielkości. Te wymiary są określone przez: rozstaw kłów, największą średnicę toczenia nad łożem i największą średnicę toczenia nad suportem.

Tokarki kłowe stołowe stosuje się przy drobnych, ale dokładnych zadaniach tokarskich, np. w przemyśle: zegarmistrzowskim, optycznym, precyzyjnym i drobnej wytwórczości. Są to małe tokarki, dla których podstawą są najczęściej metalowe lub drewniane stoły szafkowe. Maszyny te można obsługiwać w pozycji siedzącej.

Tokarki uniwersalne kłowe to obrabiarki, które umożliwiają nacinanie gwintów metrycznych, modułowych, calowych i diametral-pitch. Tokarki te charakteryzują się bardzo szerokim zakresem zastosowania do obrabiania przedmiotów metalowych, stalowych, żeliwnych, zarówno w procesach obróbki zgrubnej, jak i dokładniejszej – przy wykonywaniu której niezbędne jest wykorzystanie specjalistycznego wyposażenia maszyny.

Tokarka uniwersalna SPA 8X3000

Tokarki kłowe produkcyjne mają dużą wydajność obróbki. Cechują się dużą szybkością obrabiania materiałów i szerokim zakresem zastosowań przy małoseryjnej i średnioseryjnej produkcji, przy której praca tokarek wielonożowych byłaby nieopłacalna. Maszyny te nie znajdują zastosowania przy procesie gwintowania, dlatego – w odróżnieniu od innych tokarek pociągowych nie posiadają śruby pociągowej.

Tokarki do obróbki gładkościowej potocznie nazywane są także tokarkami do diamentowania. Służą do wykańczania przedmiotów w procesie obróbki. Wykonują tę czynność za pomocą noży z ostrzami diamentowymi lub noży z węglików spiekanych. Siły skrawania na tych tokarkach w czasie obróbki są nieznaczne, biorąc pod uwagę mały przekrój warstwy skrawanej.

Tokarki wielonożowe w procesie obróbki materiałów stosują jednocześnie wiele noży skrawających (do ok. 20 szt.). Cechą charakterystyczną tych maszyn jest posiadanie dwóch suportów – przedniego i tylnego, które podczas pracy nie są od siebie zależne. Ich przedni suport służy do toczenia wzdłużnego, a tylny do toczenia poprzecznego. Na saniach suportów umieszcza się w imakach noże, które zaciska się za pomocą śrub. Tokarki wielonożowe mogą posiadać sterowanie elektromechaniczne lub elektrohydrauliczne. Obrabiarki te cechują się dużą dokładnością wykonywania przedmiotów.

Tokarki kopiarki umożliwiają obróbkę przedmiotów o kształcie brył obrotowych i o dowolnym kształcie w przekroju wzdłużnym. Proces toczenia na tokarkach kopiarkach odbywa się w następujący sposób: dzięki urządzeniu kopiującemu, po którym przesuwa się ostrze noża, odtwarzany jest (kopiowany) ze wzornika (kopiału) kształt obrabianego przedmiotu. Dzieje się tak dzięki wykorzystaniu w tym procesie dwóch ruchów posuwowych, wzdłużnego i skośnego. Ruch wzdłużny jest wynikiem pracy mechanizmu posuwowego, a ruch skośny – urządzenia do kopiowania.

Tokarki kopiarki umożliwiają toczenie części o dowolnych kształtach. Wykorzystują przy tym normalny nóż tokarski. Obrabiarki te są bardzo dokładne i wydajne, dzięki automatycznemu cyklowi ruchów narzędzia. Skrawanie warstw odbywa się na nich w sposób ciągły. Wykorzystywanie tych maszyn w procesie obróbczym jest opłacalne, także w produkcji małoseryjnej, ponieważ krótki jest czas przygotowania ich do pracy.

Tokarki kłowe ciężkie to maszyny przeznaczone do toczenia przedmiotów o dużej masie, tj. od 7-kilkudziesięciu ton, w zależności od wielkości maszyny. Obrabiarki te mogą wykonywać wiele zadań związanych z obróbką materiałów, np.: nacinanie gwintów, wytaczanie, toczenie stożków, toczenie zgrubne, poprzeczne i wzdłużne toczenie wykończające, frezowanie rowków wpustowych i płaszczyzn, wiercenie otworów poprzecznych, szlifowanie wałków i otworów, a nawet toczenie kopiowe – przy dodatkowym zastosowaniu niezbędnych przyrządów.

Tokarki kłowe ciężkie można podzielić na:

a) tokarki kłowe ciężkie ze skrzynią posuwu,

b) tokarki kłowe ciężkie, w których do sań wzdłużnych zamocowana jest skrzynka posuwu ze skrzynką suportową (jako jeden zespół);

Tokarki uchwytowe dzielą się na poziome i pionowe. Tokarki uchwytowe poziome posiadają dwa suporty krzyżowe, pracujące automatycznie w cyklach prostokątnych. Praca każdego z suportów może składać się z dziesięciu wzajemnie prostopadłych odcinków, wchodzących w skład cyklu automatycznego. Maszyny te posiadają elektrohydrauliczne sterowanie suportów, dzięki któremu można obrabiać na nich przedmioty (kolejno lub jednocześnie) wieloma narzędziami.

Tokarki uchwytowe pionowe charakteryzują się przede wszystkim łatwym dostępem do obrabianych przedmiotów.

Tokarki tarczowe dzieli się na: tokarki tarczowe poziome i tokarki tarczowe pionowe (karuzelowe). Tokarki tarczowe karuzelowe przeznaczone są do obróbki ciężkich przedmiotów o dużej średnicy – umożliwiają łatwe zakładanie tych materiałów. Maszyny te mają pionową oś wrzeciona i poziomą tarczę. Dzięki dobremu podparciu tarczy i sztywnej budowie całej maszyny pozwalają na dokładną obróbkę metalu. Obrabiarki te są bardzo wydajne, ponieważ można na nich obrabiać materiał kilkoma nożami jednocześnie, nawet przy dużych szybkościach.

Tokarki rewolwerowe inaczej nazywane są rewolwerówkami. Umożliwiają obrabianie przedmiotów przy wykorzystaniu od kilku do kilkunastu narzędzi, umieszczonych w obrotowej głowicy rewolwerowej. Materiały mocowane są w tych maszynach w takiej kolejności, w jakiej mają być użyte w czasie realizacji kolejnych zadań obróbczych. To sprawia, że obrabiarki te są bardzo wydajne i łatwe w obsłudze.

Tokarki rewolwerowe pozwalają również na obróbkę przedmiotów z pręta i półwyrobów, np. odlewów, mocowanych w uchwycie.

Półautomaty tokarskie to obrabiarki, dzięki pracy których można uzyskać efekt pracy końcowej tokarek o tzw. konstrukcji tradycyjnej. Maszyny te samoczynnie wykonują cały cykl pracy przy obróbce danego przedmiotu. Przy obróbce następnego przedmiotu niezbędny jest jednak udziału pracownika, który ma powtórzyć cały ten cykl. Półautomat zatrzymuje się po wykonaniu obróbki jednego przedmiotu. Obsługujący tę maszynę pracownik ma za zadanie zdjąć gotowe części z maszyny, założyć w uchwycie nowy przedmiot przygotowany do obróbki i uruchomić ponownie półautomat tokarski.

Automaty tokarskie to maszyny, które samoczynnie, cyklicznie, nieprzerwanie wykonują wszystkie operacje związane ze skrawaniem. Gdy zapas materiału wyczerpie się, automatycznie się zatrzymują. Pracownik niezbędny jest tylko do początkowego uruchomienia maszyny, uzupełnienia zapasu materiału i do dorywczego kontrolowania pracy maszyny.

Istnieją jeszcze inne rodzaje tokarek (wymienione poniżej), które znajdują zastosowanie przy obróbce konkretnych materiałów lub wykorzystywane są do specjalistycznej pracy w niektórych przemysłach, np. tokarki do gwintów, które dzielą się na: tokarki do gwintów długich i tokarki do gwintów krótkich.

Zataczarki mają zastosowanie w pracy w narzędziowniach i wytwórniach narzędzi. Ich praca polega na obróbce zębów frezów zataczanych.

Tokarki dla przemysłu hutniczego to np. tokarki do walców i tokarki do wlewków.

Tokarki dla kolejnictwa można podzielić na: tokarki wielonożowe, tokarki do osi wagonowych, tokarki do zestawów kołowych i tokarki do zderzaków.

Tokarki dla przemysłu silnikowego i motoryzacyjnego to np. tokarki do wałków korbowych.